Η έναρξη Μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα βασίστηκε στην πρωτοβουλία ορισμένων φωτισμένων και πρωτοπόρων ιατρών που έχοντας πρότυπα και λαμβάνοντας γνώση από τα διεθνώς ιατρικά δρώμενα ανέλαβαν την πρωτοβουλία και την ευθύνη, χωρίς καμμία πολιτειακή κάλυψη, να θέσουν τις βάσεις που στηρίχθηκαν οι Μεταμοσχεύσεις όλων των οργάνων στον Ελλαδικό χώρο.
![]()
1967
Το 1967 στην Ευρώπη είχε ιδρυθεί η Eurotransplant Foundation με έδρα το Leiden,η οποία συντονίζει τη διακίνηση Μοσχευμάτων μεταξύ των κρατών της Ολανδίας,Γερμανίας,Βελγίου,Λουξενβούργου και Αυστρίας,αλλά και διδάσκει με ειδικά Σεμινάρια τον συντονισμό των Μεταμοσχεύσεων στην Ευρώπη, καθορίζει τις αρχές δεοντολογίας στις Μεταμοσχεύσεις και διενεργεί έρευνα στο μεγάλο κεφάλαιο της Ιστοσυμβατότητας στις Μεταμοσχεύσεις.
Η αδυναμία ουσιαστικής υποστήριξης και οργάνωσης των Μεταμοσχεύσεων από την “Υπηρεσία Ελέγχου Εξωνεφρικής Κάθαρσης και Μεταμοσχεύσεων“ οδήγησε το Υπουργείο,που έβλεπε ότι υπήρχε το ιατρικό δυναμικό που είχε τη δυνατότητα να προωθήσει τις Μεταμοσχεύσεις,να ιδρύσει το “ Εθνικό Συμβούλιο Μεταμοσχεύσεων“(Ε.Σ.Μ.) ( Υπουργ.απόφαση: Α3α/οικ.2715/ΦΕΚ 117/1-3-91) από το οποίο με Υπουργική απόφαση (Α3αοικ./1526 ΦΕΚ 144/12-3-91 ) καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας των Μεταμοσχευτικών Κέντρων.Όταν δημοσιεύθηκε αυτή η απόφαση τα Μεταμοσχευτικά Κέντρα που λειτουργούσαν ήταν : 1-Στο Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών.2-Στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.3-Στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Αθηνών.4-Στο Αρεταίειο Νοσοκομείο Αθηνών.Αυτά τα Μεταμοσχευτικά Κέντρα ελέγχθηκαν και εγκρίθηκαν από το Ε.Σ.Μ.
Εν τω μεταξύ το Ε.Σ.Μ.θεώρησε σκόπιμο και διαχώρισε την Υπηρεσία Συντονισμού και Ελέγχου των Μεταμοσχεύσεων (Υ.Σ.Ε.Μ.) από την Υπηρεσία Εξωνεφρικής Κάθαρσης ( Υ.Σ.Ε. ),επειδή οι μεταμοσεύσεις δεν ήταν μόνον νεφρικές αλλά προστέθηκαν και μεταμοσχεύσεις και άλλων οργάνων.( Απόφαση Κ.Ε.Σ.Υ. 4/12-3-92 ολομέλειας ).
1968
To 1968 στη Θεσσαλονίκη και με επικεφαλείς τον καθηγητή της παθολογίας Δημήτριο Βαλτή και τους καθηγητές της χειρουργικής κ. Κωνσταντίνο Τούντα καιΑλέξανδρο Μαρσέλο έγινε η πρώτη νεφρική μεταμόσχευση με Μόσχευμα από νεκρό δότη. Την εποχή εκείνη Μεταμοσχεύσεις νεφρών γινόταν στη Θεσσαλονίκη στην Α΄Χειρουργική κλινική του Α.Π.Θ. που τη διήυθυνε ο καθηγητής κ.Δημήτριος Λαζαρίδης,στην Αθήνα στην Προπαιδευτική Χειρουργική κλινική του Πανεπιστημίου που την διήυθυνε ο καθηγητή Γρ.Σκαλκέας.Την ίδια χρονιά στο Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιως στην Α΄Χειρουργική Κλινική άρχισε πρόγραμμα νεφρικών Μεταμοσχεύσεων ο κ. Ευάγγελος Χατζηγιαννάκης,ιδρυτικό μέλος τη Ε.Ε.Μ.,που είχε πρόσφατα αναλάβει τη διεύθυνση της Α΄Χειρουργικής κλινικής.
1977
Τον Μάϊο του 1977 στο πλαίσιο του 3ου Πανελληνίου Ιατρικού Συνεδρίου η Ε.Ε.Μ. κάνει την επιστημονική της εμφάνιση με την οργάνωση Σεμιναρίου με θέμα:`Πτωματική Μεταμόσχευση.
1978
Η επιστημονική εμφάνιση της Ε.Ε.Μ. και η άσκηση πίεσης στους κρατικούς φορείς είχε σαν αποτέλεσμα να ψηφισθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο ο Ν.821 του 1978 που ήταν η πρώτη συγκροτημένη προσπάθεια της Ελλάδος να αναπτύξει τον τομέα των Μεταμοσχεύσεων.
1979
To 1979 στα Ιωάννινα πραγματοποιείται από την Ε.Ε.Μ. το πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταμοσχεύσεων και αποφασίσθηκε να διενεργείται κάθε δύο χρόνια σε πόλεις της Ελλάδος που θα αποφασίζει το εκλεγμένο ανά διετία Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας.
Μετά τον πρώτο νόμο 821/78 για τις Μεταμοσχεύσεις ψηφίζεται ο δεύτερος νόμος 1383/1983 στον οποίο προβλέπονταν η ίδρυση Υπηρεσίας Συντονισμού και Ελέγχου προγράμματος Τελικού Σταδίου Χρονίας Νεφρικής Ανεπάρκειας και Μεταμοσχεύσεων.( Υπουργ. Αποφάσεις: Α2βοικ./1267/27-1-84 και μεταγενέστερη Α2γοικ./1468/20-3-85).Αν την Υπηρεσία αυτή τη συγκρίνουμε με τις Υπηρεσίες Συντονισμού Μεταμοσχεύσεων, που υπήρχαν την εποχή εκείνη στο διεθνή χώρο,ήταν υποτυπώδης.Εν πάσει περιπτώσει ήταν μια αρχή και αυτό ήταν σημαντικό.
1990
Το 1990 γίνεται η πρώτη μεταμόσχευση ήπατος στην αυτοτελή Χειρουργική Κλινική Μεταμοσχεύσεων του Α.Π.Θ. και ακολούθησαν οι μεταμοσχεύσεις ήπατος στο Αρεταίειο Νοσοκομειο στη Β΄Χειρουργική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Αθηνών ,στην Α΄Χειρουργική Κλινική.
Στις μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων προστέθηκαν και οι μεταμοσχεύσεις καρδίας και πνευμόνων,οι οποίες διενεργούνται στις Καρδιοχειρουργικές Κλινικές του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός Αθηνών,του Νοσοκομείου Γ.Παπανικολάου Θεσσαλονίκης και στο Ωνάσειο Καρδιχειρουργικό Κέντρο Αθηνών.
Παράλληλα με τις Μεταμοσχεύσεις αναπτύσσονται κατάλληλα Ανοσολογικά Εργαστήρια και Κέντρα Ιστοσυμβατότητας σε κάθε Νοσοκομείο στο οποίο διενεργούνται Μεταμοσχεύσεις και δυο Κέντρα Ιστοσυμβατότητας,το “ Εθνικό Κέντρο Ιστοσυμβατότητας“ στο Π.Γ.Ν.Α. Γ.Γενηματάς και το “ Περιφερειακό Κέντρο Ιστοσυμβατότητας “ στο Π.Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο
Παράλληλα με τις μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων αρχίζουν και οι Μεταμοσχεύσεις ιστών και κυρίως Μυελού των οστών,για τις οποίες οι ανάγκες σε αριθμό δοτων ,για την επιλογή του πλέον συμβατού,είναι ιδιαίτερα αυξημένες.
Η Ε.Ε.Μ. με τα ανά διετία Συνέδρια παρείχε την επιστημονική βάση που θα έπρεπε να στηρίζεται η θέσπιση νόμων που να κατοχυρώνουν τη Μεταμοσχευτική διαδικασία.( Τα κριτήρια του Εγκεφαλικού θανάτου Ν.1383/1983. Όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας των Μονάδων Μεταμοσχεύσεων Υ.Σ.Ε.1984,Ε.Σ.Μ.1991.Ενιαίο σύστημα εγγραφής και επιλογής ασθενών (Εθνική λίστα) προς Μεταμόσχευση Ιστών και Οργάνων Ε.Σ.Μ. 1996 ).
Εν τω μεταξύ η Ε.Ε.Μ. διατηρεί επικοινωνία με τη διεθνή επιστημονική κοινώτητα των Μεταμοσχεύσεων και διοργανώνει το 1982 τους 4ους Παγκόσμιους Αγώνες των Μεταμοσχεύσεων στην Αθήνα ενώ το 1992 οργανώνεται το 3ο Διεθνές Ανοσολογικό Σεμινάριο για την Ανοσοκαταστολή,προς τιμή του Sir Roy Calne και μεκύριο προσκεκλημένο ομιλητή τον Νομπελίστα Joshef Marrey.
1996
Το 1996 ανατέθηκε στην Ε.Ε.Μ. η οργάνωση του 6ου Πανευρωπαϊκού Συνεδρίου Μεταμοσχεύσεων στη Ρόδο με πρόεδρο του Συνεδρίου τον κ.Ευάγγελο Χατζηγιαννάκη.
Στο ΦΕΚ 174/27-8-1999,δημοσιεύεται ο νόμος 2737,ο οποίοςψηφίσθηκε με σχεδόν απουσία από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή των ανθρώπων που ήταν γνώστες του θέματος των Μεταμοσχεύσεων.Η δημοσίευση αυτού του νόμου ξεσήκωσε θύελα αντιδράσεων.Στον ίδιο νόμο δημοσιεύεται και η δημιουργία Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσεύσεων ( Ε.Ο.Μ.) υπο τη μορφή νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου.Πρόεδρος του Ε.Ο.Μ. ορίζεται, ο επί 6 χρόνια πρόεδρος του τελαυταίου Ε.Σ.Μ., ο καθηγητής της Νεφρολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Ι.Βλαχογιάννης.
Το Προεδρικό διάταγμα υπ’αριθ.6,περί του Κανονισμού λειτουργίας του Ε.Ο.Μ.,δημοσιεύεται τον Ιανουάριο του 2001(ΦΕΚ Α΄ Ιανουάριος 2001).
Η πλειοψηφία των επιστημόνων πρώτης γραμμής αλλά και των ιστορικών στελεχών της χώρας στο χώρο των Μεταμοσχεύσεων βρίσκονται εκτός Ε.Ο.Μ. και η Ε.Ε.Μ. δεν καλείται να συμμετέχει σε καμμία δραστηριότητα.
12º
Στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταμοσχεύσεων που έγινε στη Θεσσαλονίκη 30 Νοεμβρίου-2 Δεκεμβρίου 2001,πέραν των επιστημονικών ανακοινώσεων τα θέματα που απασχόλησαν ήταν και η επικρατούσα κατάσταση των Μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα και η τραγική πτώση της δωρεάς οργάνων.
13º
Το 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταμοσχεύσεων έγινε 11-13 Δεκεμβρίου 2003 στην Αθήνα με πρόεδρο τον κ. Ιωάννη Παπαδημητρίου.Ακολούθησαν το 14ο 8-10 Δεκεμβρίου 2005 στην Αθήνα με πρόεδρο τον κ. Αλκιβιάδη Κωστάκη και το 15ο 6-8 Δεκεμβρίου 2007 στη Θεσσαλονίκη με πρόεδρο τον κ. Δημήτριο Τακούδα.
2007
Οι εκλογές της 8-12-2007,για ανάδειξη Διοικητικού Συμβουλίου,απέβησαν άκαρποι λόγω παραιτήσεως των 5(πέντε) από τα 9(ενέα) αναδειχθέντα μέλη.Κατόπιν τούτου και επειδή δεν προβλεπόταν από το Καταστατικό τρόπος αντικατάστασης των παραιτηθέντων μελών έγινε προσφυγή στο Αστικό Δικαστήριο,το οποίο τελικά όρισε προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο αποτελούμενο από τους 1) Ευάγγελο Χτζηγιαννάκη,2)Σωτήριο Ράπτη,3)Αντώνιο Αντωνιάδη,4)Αλέξανδρο Παπακωσταντίνου,5)Χαρ.Στρατόπουλο,6)Νικ.Αντωνιάδη,7)Γεώργιο Βέργουλα,8)Διονυσιο Βροχίδη,9)Δημήτριο Γιακουστίδη και ως αναπληρωματικό μέλος τον Γρηγόριο Μισυρλή.
Το διορισμένο από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας αφού συγκροτήθηκε σε σώμα συγκάλλεσε τη γενική συνέλευση για την εκλογή αιρετής διοίκησης.
Οι εκλογές διενεργήθηκαν νομότυπα συμφωνα με το καταστατικό της Εταιρείας την 17-12-2009 και οι εκλεγέντες συγκροτήθηκαν σε σώμα με Πρόεδρο τον κ.Αντώνιο Αντωνιάδη,Αντιπρόεδρο τον κ.Διονύσιο Καραβία,Γενικό Γραμματέα τον κ.Βασίλειο Παπανικολάου,Ταμία τον κ.Ιωάννη Φούζα,και Μέλη τους κ.κ.Νικόλαο Αντωνιάδη,Δημήτριο Γιακουστίδη,Γεώργιο Ίμβριο,Ν.Τασσόπουλο,Ευάγγελο Χτζηγιαννάκη.

Ιδρυτικά Μέλη
Το 1976 ιδρύεται η Ε.Ε.Μ. :
Κατερίνα Κονιαβίτου-Χατζηγιαννάκη
Ανοσολόγος
Ευάγγελο Χατζηγιαννάκη
Χειρουργός
Αναγνωστάκης Σίφης
Αλλεργιολόγος
Αντωνόπουλος Θεόδωρος
Αναισθησιολόγος
Βάρκα-Αδάμη Αλεξάνδρα
Δικηγόρος
Βαλτής Δημήτριος
Νεφρολόγος
Γαγανάκης Ιωάννης
Ουρολόγος
Γεωργούλης Βασίλειος
Χειρουργός
Γεωργιάδης Νικόλαος
Χειρουργός
Ιωαννοβιτς Ιωάννης
Πλαστικό Χειρουργός
Καμβίση-Δέα Σόνια
Αναισθησιολόγος
Κονιαβίτης Αχιλλέας
Μικροβιολόγος
Κότσιανος Γεώργιος
Πλαστικό Χειρουργός
Λόλας Χρήστος
Καρδιοχειρουργός
Μαγιάτης Σταμάτης
Χειρουργός
Μπίλλης Αντώνιος
Νεφρολόγος
Μαρκέτος Σπύρος
Νεφρολόγος
Ντεριάν Αρμεν
Χειρουργός
Οικονόμου Νικόλαος
Χειρουργός
Παπαδάκης Εμμανουήλ
Νεφρολόγος
Παπασταμάτης Σωτήριος
Νεφρολόγος
Παπαδογιαννάκης Νικόλαος
Νεφρολόγος
Παπαδημητρίου Μενέλαος
Νεφρολόγος
Πρωτογέρου Δημήτριος
Νεφρολόγος
Παυλάτος Φώτιος
Ενδοκρινολόγος
Ρουσσάκη Καίτη
Αναισθησιολόγος
Σεγδίτσας Θεόδωρος
Χειρουργός
Τζαμαϊλας Νικόλαος
Παιδοχειρουργός
Τουρκαντώνης Αχιλλέας
Νεφρολόγος
Τούντας Κωνσταντίνος
Χειρουργός
Φωκάς Ηλίας
Ηπατολόγος
Χατζηγιαννάκης Βασίλειος
Ακτινολόγος
Χατχηγιαννάκης Μιχαήλ
Ογκολόγος